Το 31 σελίδων σχέδιο της απόφασης, της πρώτης που δίνει αυξήσεις στις συντάξεις ύστερα από 12 χρόνια, εξασφάλισε και δημοσιεύει κατ’ αποκλειστικότητα σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής.
Η απόφαση αναμένεται να υπογραφεί αμέσως μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2023 στη συζήτηση που θα διεξαχθεί στη Βουλή στις 17 Δεκεμβρίου και θα ισχύσει άμεσα, καθώς μεταξύ άλλων με αυτή την απόφαση προβλέπεται και η εφαρμογή της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης την οποία δεν θα παρακρατά ο ΕΦΚΑ από τους φορολογούμενους συνταξιούχους με ετήσιο εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ.
Συντάξεις: Καθαρό κέρδος
Αυξήσεις θα έχουν 1,75 εκατ. συνταξιούχοι που θα δουν καθαρό κέρδος στην τσέπη, ενώ άλλοι 900.000 που έχουν θετική προσωπική διαφορά θα δουν μείωση της διαφοράς τους χωρίς να έχουν αύξηση στην τσέπη. Σύμφωνα με το σχέδιο της απόφασης, ο συντελεστής αύξησης 7,75% θα εφαρμοστεί:
- Ως προς το είδος της σύνταξης: Σε κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ , δηλαδή κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, λόγω θανάτου και λόγω αναπηρίας.
- Ως προς την προέλευση της σύνταξης: Σε κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ ανεξαρτήτως του φορέα των συνταξιούχων, κλάδου, ή λογαριασμού με τις διατάξεις του οποίου απονεμήθηκε η σύνταξη, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου, του ΟΓΑ και του ΝΑΤ.
- Ως προς την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης: Σε όλες τις κύριες συντάξεις που καταβάλλονται από τον e-ΕΦΚΑ ως 31/12/2022, και σε όσες έχουν έναρξη καταβολής μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Με βάση τα παραπάνω, οι αυξήσεις από 1/1/2023 θα δοθούν σε 5 κατηγορίες που είναι οι εξής:
1 Οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις μέχρι 31/12/2022 που έχουν απονεμηθεί πριν τον νόμο 4387/2016 δηλαδή πριν τις 13/5/2016 σε (παλαιούς) συνταξιούχους και έχουν επανυπολογιστεί με τον νόμο 4387 και με τον νόμο 4670/2020.
2 Οι ήδη καταβαλλόμενες μέχρι 31/12/2022 συντάξεις που έχουν απονεμηθεί σε παλαιούς συνταξιούχους πριν τον νόμο 4387 και δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός τους λόγω έλλειψης στοιχείων.
3 Οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις που έχουν εκδοθεί πριν τον νόμο 4387 και δεν υπόκεινται σε επανυπολογισμό (με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ίδιου νόμου) όπως είναι οι συντάξεις του ΟΓΑ και όσων χορηγούνται με ειδικές διατάξεις του ΝΑΤ και δεν έχουν επανυπολογιστεί, ή υπολογιστεί με βάση το άρθρο 23 το κ.ν.792/1978.
4 Οι καταβαλλόμενες συντάξεις μετά την εφαρμογή του νόμου 4387, δηλαδή από 13/5/2016 και μετά είτε περιλαμβάνουν προσωπική διαφορά (σ.σ: αν έχουν μείωση άνω του 20% σε σχέση με τη σύνταξη που θα έπαιρναν με το παλιό σύστημα) είτε όχι.
5 Οι συντάξεις που θα απονεμηθούν από 1/1/2023 και η ημερομηνία έναρξης καταβολής τους ανατρέχει μέχρι 31/12/2022. Οι συντάξεις αυτές θα πληρωθούν με αναδρομικά (προ της αύξησης) με βάση το αρχικό ποσό σύνταξης ως τις 31/12/2022, ενώ οι αυξήσεις θα αρχίσουν να πιστώνονται από 1/1/2023. Ειδικά για την 5η κατηγορία, αυτό που ξεκαθαρίζεται στην απόφαση είναι ότι σύμφωνα με τον νόμο 4554/2018 ως έναρξη πληρωμής για τις συντάξεις γήρατος είναι ο επόμενος μήνας από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι ασφαλισμένος που υπέβαλε αίτηση συνταξιοδότησης ως 30/11/2022 έχει έναρξη καταβολής της σύνταξης από 1/12/2022 και δικαιούται την αύξηση από 1/1/2023 τόσο στην εθνική όσο και στην ανταποδοτική του σύνταξη. Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι που θα υποβάλουν αίτηση για συνταξιοδότηση από 1 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022, και έχουν έναρξη καταβολής της σύνταξής τους από 1/1/2023, δεν θα πάρουν αύξηση στο ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης, αλλά θα πάρουν την αύξηση 7,75% στην εθνική σύνταξη. Η ανταποδοτική τους σύνταξη ωστόσο θα υπολογιστεί με βάση την αύξηση που θα έχουν λόγω πληθωρισμού οι συντάξιμες αποδοχές τους για το διάστημα 2002-2022.
Τα ποσά με θετική και με αρνητική προσωπική διαφορά
Οι συνταξιούχοι πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου (ν,4387/2016) που λαμβάνουν θετική προσωπική διαφορά επειδή μετά τους επανυπολογισμούς εξακολουθούν να παίρνουν λιγότερα από την παλιά τους σύνταξη, θα έχουν αύξηση στο ποσό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης η οποία θα συμψηφιστεί στη συνέχεια με τη θετική προσωπική διαφορά. Αν δηλαδή η αύξηση είναι 100 ευρώ και η προσωπική διαφορά 130 ευρώ, θα μείνει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 30 ευρώ που θα συνεχίσει να καταβάλλεται στον συνταξιούχο και θα μηδενιστεί με τις αυξήσεις του 2024.
Οι συνταξιούχοι πριν τον νόμο Κατρούγκαλου που παίρνουν αρνητική προσωπική διαφορά δηλαδή αύξηση σε πέντε δόσεις από τον επανυπολογισμό με τους συντελεστές του νόμου Βρούτση, θα έχουν αύξηση σε όλη τη σύνταξη και στην 4η δόση του επανυπολογισμού. Για παράδειγμα συνταξιούχος με 384 ευρώ εθνική σύνταξη, 700 ευρώ ανταποδοτική και 500 ευρώ αύξηση από τον επανυπολογισμό παίρνει τώρα 1.084 ευρώ εθνική και ανταποδοτική σύνταξη και τα 3/5 της αύξησης του επανυπολογισμού δηλαδή 300 ευρώ και συνολικά 1.384 ευρώ. Στη σύνταξη Ιανουαρίου θα πάρει τα 100 ευρώ από την 4η δόση του επανυπολογισμού (άρα θα φτάσει στα 1.484 ευρώ) και στη σύνταξη Φεβρουαρίου με την αύξηση 7,75% θα παίρνει 1.599 ευρώ.
Ποιες προσωρινές συντάξεις θα αυξηθούν
Για τους συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη με προσυνταξιοδοτικό καθεστώς η αύξηση θα αφορά μόνον στο τμήμα της κύριας σύνταξης και όχι στο κομμάτι της προσυνταξιοδοτικής τους παροχής. Πρακτικά όσοι έχουν συμπληρώσει το όριο ηλικίας για να πάρουν ή παίρνουν ήδη κύρια σύνταξη από τον e-ΕΦΚΑ (με έναρξη καταβολής ως 31/12/2022) θα πάρουν αύξηση στο κομμάτι του ΕΦΚΑ και θα μείνει χωρίς αύξηση το υπόλοιπο (συμπλήρωμα) της προσυνταξιοδοτικής τους παροχής.
Ποια αναπηρικά επιδόματα αυξάνονται
Στα επιδόματα αναπηρίας που καταβάλλουν τα πρώην ταμεία του e-ΕΦΚΑ στους ασφαλισμένους τους θα δοθούν αυξήσεις δύο ταχυτήτων για παλιούς πριν το 1993 ασφαλισμένους και για νέους από 1993 και μετά ασφαλισμένους με αναπηρική σύνταξη.
Οι παλαιοί ασφαλισμένοι θα έχουν αύξηση 7,75% στο επίδομα απολύτου αναπηρίας που είναι ίσο με το 50% της καταβαλλόμενης σύνταξής τους με πλαφόν περίπου τα 650 ευρώ. Με την αύξηση το νέο επίδομα θα έχει πλαφόν τα 700 ευρώ. Οι νέοι μετά το 1993 ασφαλισμένοι με αναπηρία παίρνουν ως επίδομα το 25% του μέσου κατά κεφαλή ΑΕΠ του 1991 εξελισσόμενου κατ’ έτος το ποσοστό αύξησης των συντάξεων του Δημοσίου. Για το 2022 το μέσο κατά κεφαλή ΑΕΠ του 1991 ανέρχεται σε 693,35 ευρώ με το αναπηρικό επίδομα στα 173,34 ευρώ. Για το 2023 η βάση υπολογισμού (ΑΕΠ 1991) θα αυξηθεί στα 747,08 ευρώ και το αναπηρικό επίδομα σε 186,77 ευρώ.
Χωρίς αύξηση 7,75% μένουν τα επιδόματα νόσου και ανικανότητας που προήλθε από την άσκηση υπηρεσίας για το Δημόσιο (πολιτικούς και στρατιωτικούς συνταξιούχους) καθώς έχουν βάση υπολογισμού τον μισθό του Λοχαγού (ολόκληρο) όπως ισχύει κάθε φορά.
Τι προβλέπεται για εθνική, εργατικό ατύχημα, χηρείας και για όσους εργάζονται
Σύμφωνα με την υπό έκδοση απόφαση του υπουργείου που έχει στα χέρια του ο «Ε.Τ.» της Κυριακής:
- Το βασικό ποσό της εθνικής σύνταξης με 20 έτη ασφάλισης αυξάνεται από 1/1/2023 στα 413,76 ευρώ. Το βασικό ποσό για 15 έτη αυξάνεται στα 372,38 ευρώ. Η αύξηση της εθνικής εφαρμόζεται τόσο στις συντάξεις με έναρξη καταβολής ως το Δεκέμβριο του 2022 όσο και στις νέες συντάξεις με έναρξη καταβολής από 1/1/2023.
- Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου το οποίο ως 31/12/2022 ανέρχεται σε 768 ευρώ, αυξάνεται από 1/1/2023 σε 827,52 ευρώ.
- Το κατώτατο όριο σύνταξης χηρείας αυξάνεται από τα 360 ευρώ στα 387,90 ευρώ. Η αύξηση στις συντάξεις χηρείας θα υπολογιστεί επί του αρχικού ποσού (70% της σύνταξης του θανόντος) και για τις περιπτώσεις που υπάρχει περικοπή μετά την πρώτη τριετία, η μείωση κατά 50% της σύνταξης χηρείας, θα γίνει αφού υπολογιστεί η αύξηση 7,75% επί του αρχικού ποσού.
- Οι συντάξεις των συνταξιούχων που εργάζονται αυξάνονται επίσης επί του αρχικού ποσού σύνταξης και η περικοπή 30% λόγω απασχόλησης θα γίνεται επί της αυξημένης κατά 7,75% σύνταξης.
ΟΙ ΔΙΠΛΕΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΟΥ 2023 ΓΙΑ 280.000 ΠΑΛΑΙΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ (*)
| ΤΑΜΕΙΟ | Επανυπολογισμός Κατρούγκαλου (σύνταξη με προσωπική διαφορά) | Επανυπολογισμός νόμου Βρούτση (μηδενισμός προσωπικής διαφοράς) | Συνολική αύξηση με 5 δόσεις (2020-2024) | Σύνταξη σήμερα με 3η δόση αύξησης | Σύνταξη Δεκέμβριος 2022 με 4η δόση αύξησης | Αύξηση 2023 (7,75%)
| Σύνταξη από 1/1/2023 |
| ΙΚΑ | 917 | 958 | 41 | 941 | 949 | 74 | 1.023 |
| ΤΑΠ-ΟΤΕ | 1.487 | 1.556 | 69 | 1.529 | 1.543 | 120 | 1.663 |
| ΔΗΜΟΣΙΟ | 1.435 | 1.501 | 66 | 1.474 | 1.487 | 115 | 1.602 |
| ΕΘΝ. ΤΡΑΠΕΖΑΣ | 1.405 | 1.477 | 72 | 1.447 | 1.461 | 113 | 1.574 |
| ΔΕΗ | 1.633 | 1.724 | 91 | 1.687 | 1.705 | 132 | 1.837 |
| ΝΑΤ | 1.051 | 1.128 | 77 | 1.096 | 1.111 | 86 | 1.197 |
| ΑΤΕ | 1.453 | 1.540 | 87 | 1.504 | 1.521 | 118 | 1.639 |
| ΤΣΠΕΑΘ | 1.764 | 1.958 | 194 | 1.881 | 1.920 | 149 | 2.069 |
| ΤΣΑΥ | 735 | 816 | 81 | 783 | 799 | 62 | 861 |
| ΤΣΜΕΔΕ | 1.036 | 1.090 | 54 | 1.069 | 1.080 | 84 | 1.164 |
| ΝΟΜΙΚΩΝ | 659 | 693 | 34 | 680 | 687 | 53 | 740 |
* Συνταξιούχοι με 35 έτη και άνω – ποσά μέσης καταβαλλόμενης σύνταξης ανά ταμείο προ φόρου
ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΟΥ 2023 ΓΙΑ ΠΑΛΑΙΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΟΥ ΜΗΔΕΝΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ (*)
| Ταμεία και έτη ασφάλισης συνταξιούχων | Σύνταξη 2022 | Προσωπική διαφορά | Αύξηση 2023 (7,75%) | Αύξηση που μηδενίζει την προσωπική διαφορά (συμψηφισμός) | Καθαρή αύξηση | Σύνταξη μετά την αύξηση από 1/1/2023 |
| ΤΣΜΕΔΕ 38 έτη | 1.003 | 3 | 78 | 3 | 75 | 1.078 |
| ΙΚΑ 38 έτη | 1.066 | 12 | 83 | 12 | 71 | 1.137 |
| Δημόσιο 42 έτη | 1.526 | 55 | 118 | 55 | 63 | 1.589 |
| Δημόσιο 38 έτη | 1.090 | 38 | 84 | 38 | 46 | 1.136 |
| Απόστρατος 37,8 έτη | 1.314 | 76 | 102 | 76 | 26 | 1.340 |
| ΑΤΕ 39 έτη | 1.581 | 11 | 123 | 11 | 112 | 1.693 |
| ΔΕΚΟ 35 έτη | 1.132 | 67 | 88 | 67 | 21 | 1.153 |
| Απόστρατος 36,5 έτη | 1.349 | 95 | 105 | 95 | 10 | 1.359 |
| ΙΚΑ 35 έτη | 897 | 58 | 70 | 58 | 12 | 909 |
* Ποσά συντάξεων μετά τις ασφαλιστικές κρατήσεις και πριν τον φόρο.