Σύνταξη πριν από τα 62 και «μπόνους» εισοδήματος από εργασία και υποαπασχόληση είναι το «μοντέλο» που επιλέγουν όλο και περισσότεροι ασφαλισμένοι μετά τη συνταξιοδότηση, όπως δείχνουν και οι αθρόες αιτήσεις που υποβάλλονται από την αρχή του 2023.
Πάνω από 200.000 ασφαλισμένοι είναι στην πόρτα εξόδου για φέτος και, αν εξαιρεθούν όσοι έχουν ασφαλιστικό βίο πέραν της 35ετίας, οι περισσότερες από τις αιτήσεις που υποβάλλονται είναι με λιγότερα χρόνια και πολλές εξ αυτών για μειωμένη σύνταξη, δηλαδή σε ηλικίες ως 62 ετών!
Τα 67, που είναι το καταληκτικό όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη, δεν «επιλέγονται» από τους ασφαλισμένους παρά μόνον ως λύση ανάγκης, όταν δεν συμπληρώνονται οι προϋποθέσεις για τη μειωμένη σε μικρότερη ηλικία.
Εξι είναι οι κατηγορίες ασφαλισμένων που μπορούν να αξιοποιήσουν τα παράθυρα των ορίων ηλικίας και να πάρουν σύνταξη πλήρη ή μειωμένη σε ηλικίες από 56 ως 62 ετών μέσα στο 2023:
- Γυναίκες με έναρξη ασφάλισης πριν το 1993 που συμπλήρωσαν 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ ή την 25ετία σε Tαμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών ως το 2012 και είχαν και ανήλικο τέκνο. Βγαίνουν πριν τα 62 και με μειωμένη αλλά και με πλήρη σύνταξη.
- Γονείς δημόσιοι υπάλληλοι που προσλήφθηκαν μεταξύ 1983-1992 στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ, και σε οργανισμούς του Δημοσίου (Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου), οι οποίοι συμπλήρωσαν 25ετία στα έτη 2011 κα 2012 και είχαν ως τότε ανήλικο τέκνο ή απέκτησαν παιδί αργότερα. Βγαίνουν με πλήρη σύνταξη και πριν τα 62.
- Δημόσιοι υπάλληλοι που συμπληρώνουν 25ετία στα έτη 2011 και 2012 και δεν ανήκουν στην κατηγορία γονέων με ανήλικο τέκνο. Αν δεν έχουν το όριο ηλικίας για να πάρουν πλήρη σύνταξη με 35ετία, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη, εφόσον συμπλήρωσαν τις ηλικίες των 56 ή 58 ετών ως το 2022.
- Ελεύθεροι επαγγελματίες με διαδοχική ασφάλιση στο ΙΚΑ, οι οποίοι συμπληρώνουν την ηλικία των 62 ετών και ευνοούνται από τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης για να συνταξιοδοτηθούν με καθεστώς μειωμένης σύνταξης ΙΚΑ. Με τις νέες ρυθμίσεις αρκεί και ένας χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ με ένσημα μισθωτού (ΙΚΑ) για να θεμελιωθεί δικαίωμα σε μειωμένη σύνταξη, ακόμη και αν το μεγαλύτερο διάστημα (π.χ. 30 χρόνια) ήταν στο πρώην ΤΕΒΕ.
- Ασφαλισμένοι σε Ταμεία μισθωτών με διατάξεις ΙΚΑ, οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις για μειωμένη σύνταξη στα 62. Η βασικότερη και η δυσκολότερη είναι κατά την τελευταία 5ετία πριν την αίτηση συνταξιοδότησης να έχουν 100 ένσημα κατ’ έτος.
- Γυναίκες με καθεστώς βαρέων στο ΙΚΑ, οι οποίες συμπλήρωσαν ως το 2012 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 3.600 στα βαρέα και από αυτές οι 1.000 μέσα στα τελευταία 17 χρόνια πριν τη συνταξιοδότηση. Με τις προϋποθέσεις αυτές βγαίνουν σε ηλικίες 55, 56 και 57 ετών.
Για πολλούς ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα που είτε έμειναν άνεργοι σε ηλικίες 60-62 ετών είτε είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, το «κίνητρο» της εξόδου, που άλλες χρονιές ήταν μία καλή σύνταξη, τώρα έχει αντικατασταθεί από την έξοδο με μία χαμηλότερη σύνταξη, με «κίνητρο» το μπόνους που δίνει η συνέχιση της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
Για παράδειγμα, μία σύνταξη των 600 ευρώ, όταν συμπληρώνεται με άλλα 500 ευρώ το μήνα από κάποια απασχόληση, αποφέρει μηνιαίο εισόδημα 1.100 ευρώ, που «ισοδυναμεί» με τις παλιές μεσαίες συντάξεις.
Οι συνταξιούχοι που δηλώνουν ότι συνεχίζουν να εργάζονται έχουν ποινή μείωσης 30% στο ποσό της σύνταξης.
Ο δε χρόνος απασχόλησής τους είναι ασφαλιστέος και για όσα χρόνια εργαστούν τα ένσημά τους θα υπολογιστούν και θα προσαυξήσουν τη σύνταξη.
Με 2 χρόνια εργασίας, για παράδειγμα, η προσαύξηση της σύνταξης κυμαίνεται από 30 ως 60 ευρώ το μήνα.
Συντάξεις: Ερώτηση & Απάντηση
Πότε και ποιους συμφέρει η έξοδος με διαδοχική ασφάλιση; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για σύνταξη με μικρότερο όριο ηλικίας για τους ασφαλισμένους που είχαν ασφαλιστεί σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ;
Η έξοδος με διαδοχική ασφάλιση συμφέρει τους παλαιούς ασφαλισμένους που ξεκίνησαν την ασφάλισή τους από τον ΟΑΕΕ πριν το 1993. Η νομοθεσία δεν προβλέπει τη συνταξιοδότησή τους πριν τα 67 γιατί δεν είχαν μειωμένη. Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι μετά το 1993 έχουν μειωμένη σύνταξη στα 62. Οσοι από τους παλαιούς ασφαλισμένους είχαν και ασφάλιση ΙΚΑ, ακόμη και αν ασφαλιστούν για ένα έτος από σήμερα ως μισθωτοί, βγαίνουν στα 62 με διατάξεις μειωμένης σύνταξης ΙΚΑ. Οι ασφαλισμένοι με διαδοχική ασφάλιση παίρνουν σύνταξη γήρατος με διατάξεις του τελευταίου φορέα ασφάλισης, εφόσον συμπληρώνουν σε αυτόν 1.000 μέρες ασφάλισης συνολικά, από τις οποίες 12 μήνες ή 300 ημέρες την τελευταία πενταετία, πριν τη διακοπή της ασφάλισης ή πριν την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης σε περίπτωση κρίσης δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος. Στο χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για να συμπληρωθούν οι 1.000 ή οι 300 ημέρες συνυπολογίζονται ο χρόνος υποχρεωτικής ή προαιρετικής ασφάλισης και ο χρόνος αναγνώρισης στρατιωτικής θητείας.
Συντάξεις: Ποιοι βγαίνουν πριν τα 62 από το ΙΚΑ
Οι γυναίκες με ένσημα ΙΚΑ πριν το 1993 και ανήλικο ως το 2012 και με βαρέα βγαίνουν σε ηλικίες από 55 ως 62
Για παράδειγμα:
*Ασφαλισμένη με 5.500 ένσημα στο ΙΚΑ το 2010 και ανήλικο είχε ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 55ο έτος μέχρι τις 18/8/2015 και τα 50 για μειωμένη. Αν έκλεισε τα 55 το 2018, θα πάρει πλήρη στα 61. Αν έκλεισε τα 55 το 2020, θα πάρει πλήρη στα 64. Και στη μία αλλά και στην άλλη περίπτωση μπορεί να αποχωρήσει οποτεδήποτε με μειωμένη.
*Ασφαλισμένη με 5.500 ένσημα στο ΙΚΑ το 2011 και ανήλικο είχε ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 57ο έτος μέχρι τις 18/8/2015 και τα 52 για μειωμένη. Αν έκλεισε τα 57 το 2018, θα πάρει πλήρη στα 60 έτη και 9 μήνες. Αν έκλεισε τα 57 το 2021, θα πάρει πλήρη στα 65 και 9 μήνες, αλλά μπορεί να αποχωρήσει οποτεδήποτε με μειωμένη.
*Ασφαλισμένη με βαρέα στο ΙΚΑ που το 2012 συμπλήρωσε 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 3.600 στα βαρέα και είναι σήμερα 57 ετών, βγαίνει με πλήρη σύνταξη, αρκεί να έχει μέσα στα τελευταία 17 έτη 1.000 ημέρες στα βαρέα.
Σύνταξη από Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών το 2023
Σύνταξη εντός του 2023 από Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών παίρνουν:
*Γυναίκες – μητέρες ασφαλισμένες γεννημένες από Ιανουάριο ως Ιούλιο του 1965 με 25 έτη ασφάλισης και ανήλικο τέκνο έως το 2011, οι οποίες συμπληρώνουν φέτος το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των 58 ετών και 5 μηνών. Το ίδιο όριο ηλικίας έχουν και οι ασφαλισμένες που γεννήθηκαν από Ιανουάριο ως Ιούλιο του 1967, με τη διαφορά ότι είχαν 25ετία με ανήλικο τέκνο το 2010.
* Γυναίκες – μητέρες ασφαλισμένες σε ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών γεννημένες από Ιανουάριο ως Ιούλιο του 1964 με 25 έτη ασφάλισης με ανήλικο τέκνο το 2012, οι οποίες συμπληρώνουν φέτος το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των 59 ετών και 6 μηνών.
Προσοχή: Με μειωμένη σύνταξη αποχωρούν άμεσα οι μητέρες που είχαν 25ετία και ανήλικο το 2011 και συμπλήρωσαν τα 52 τους έτη μέχρι το 2018 και οι μητέρες με 25ετία και ανήλικο το 2012 οι οποίες έκλεισαν τα 55 τους έτη το 2019.
* Ανδρες και γυναίκες με έναρξη ασφάλισης μέχρι 31/12/1982 που συμπλήρωσαν 35ετία το 2019 και το 2020 σε ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών, οι οποίοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με όρια ηλικίας ως 61 ετών.