Με απόφασή του ο Άρειος Πάγος σε πλήρη ποινική Ολομέλεια [ΟλΑΠ (ποιν) 3/2019] αναίρεσε την καταδικαστική απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου της Λάρισας, με την οποία μία γυναίκα που εργαζόταν ως καθαρίστρια είχε καταδικαστεί σε κάθειρξη δέκα ετών για το αδίκημα της απάτης περί την πρόσληψη, καθώς προκειμένου να προσληφθεί ως καθαρίστρια σε σχολείο, χρησιμοποίησε πλαστό απολυτήριο Δημοτικού. Ειδικότερα, προσκόμισε ως δικαιολογητικό για τον διορισμό της έγγραφο όπου εμφάνιζε ότι δήθεν ήταν απόφοιτος της ΣΤ` τάξης Δημοτικού Σχολείου, ενώ ήταν απόφοιτος της Ε’ τάξης Δημοτικού Σχολείου, με σκοπό να παραπλανήσει με τη χρήση του τρίτους ότι αυτή διέθετε τα τυπικά προσόντα του απόφοιτου δημοτικού, προκειμένου να συμμετάσχει σε διαγωνισμό πρόσληψης τακτικού προσωπικού. Έτσι, πέτυχε το διορισμό της σε κενή οργανική θέση και άρχισε να εργάζεται από 1/10/1996 με αποτέλεσμα το Ελληνικό Δημόσιο να καταβάλει σ’ αυτήν αντίστοιχο της θέσης αυτής μισθό.
Aρχικά της υπόθεσης είχε επιληφθεί το Ζ Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, το οποίο με την απόφαση 466/2019 παρέπεμψε στην Πλήρη Ολομέλεια του Δικαστηρίου: α. το ζήτημα αν, επί απάτης που τελέσθηκε με την υποβολή πλαστών πιστοποιητικών, χρόνος τέλεσης είναι ο χρόνος υποβολής της αίτησης και των πλαστών εγγράφων (διάπραξη άπαξ απάτης) ή ο χρόνος κάθε παρασιώπησης πριν από τη μηνιαία καταβολή του μισθού, οπότε, στην τελευταία περίπτωση, πρόκειται για απάτη κατ' εξακολούθηση (έτσι είχε κρίνει το δικάσαν κατ` έφεση, Πενταμελές Εφετείο Λάρισας με την προσβαλλόμενη 295/2018 απόφασή του) β. το ζήτημα αν υπάρχει η, απαιτούμενη για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της απάτης, ζημία του Δημοσίου ή του Ν.Π.Δ.Δ., ενόψει της προσφερόμενης σ' αυτό εργασίας έναντι του καταβαλλόμενου μισθού και, αν από την παροχή της εργασίας ισοσταθμίζεται πλήρως η βλάβη που υφίσταται το Δημόσιο ή το Ν.Π.Δ.Δ. από το μισθό που καταβάλλει. (Το Πενταμελές Εφετείο Λάρισης είχε κρίνει ότι δεν μπορεί να ισοσταθμισθεί η ζημία του εξαπατηθέντος από την αντιπαροχή λόγω του μη σύννομου της εργασίας).
Η Ολομέλεια χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «δεν μπορεί να θεωρηθεί, όπως έγινε δεκτό, και καταδικάστηκε, ότι η πράξη αυτή της απάτης συνεχίστηκε και τελέσθηκε κατ' εξακολούθηση, δηλαδή με περισσότερες πράξεις, που τέλεσε η αναιρεσείουσα, κατά το χρονικό διάστημα από 13.5.1996 έως 31.7.2015, με παρασιώπηση της αλήθειας, ήτοι με παράλειψη ανακοίνωσης, κάθε μήνα που εισέπραττε το μισθό της, περί της πλαστότητας του τίτλου και έλλειψης του απαιτούμενου τυπικού προσόντος, δηλαδή με τη μορφή του διαφορετικού υπαλλακτικού τρόπου, διότι υπό τα ανωτέρω περιστατικά, δεν θεμελιώνονται αυτοτελείς απάτες, χωρίς την πρόκληση κάθε φορά νέας χωριστής πλάνης προκληθείσας από νέα χωριστή απατηλή συμπεριφορά και την πρόκληση νέας διαφορετικής βλάβης.»
Επιπλέον, ως προς το β’ ζήτημα η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου τόνισε ότι «δεν υπάρχει βλάβη όταν η ζημία που επήλθε από την απατηλή συμπεριφορά του εξαπατώντος ισοσταθμίζεται από μία ισάξια αντιπαροχή η οποία περιήλθε στον εξαπατηθέντα από την πράξη, την οποία αυτός παραπείσθηκε να διαπράξει. Έτσι, στην περίπτωση που κάποιος προσκομίζοντας πλαστό πτυχίο επιτύχει να προσληφθεί σε δημόσια θέση, καίτοι δεν είχε τα νόμιμα προσόντα να καταλάβει την θέση αυτή, η ζημία του Δημοσίου από την καταβολή σε αυτόν αποδοχών της θέσης που παράνομα κατέλαβε, ισοσταθμίζεται από την παροχή της εργασίας του, με συνέπεια να μην υφίσταται βλάβη, εκτός εάν το Δημόσιο ή το ΝΠΔΔΧ απέβλεψε στις ιδιαίτερες ικανότητες, γνώσεις και προσόντα του προσλαμβανομένου, όπως αυτές τεκμηριώνονταν με βάση το τυπικό προσόν (…)».
Με την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, η οποία αναίρεσε την απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας, δικαιώνοντας την σχολική καθαρίστρια «ευθυγραμμίστηκε» η νομολογία με τις απαιτήσεις της κοινής γνώμης.
Εξίσου έχουν απασχολήσει τα Δικαστήρια περιπτώσεις ανθρώπων για παρόμοια αδικήματα, οι οποίοι αν και δεν πληρούσαν τα απαραίτητα τυπικά προσόντα για τον πολυπόθητο διορισμό τους στο Δημόσιο, κατέληξαν με ένα πλαστό πτυχίο / δίπλωμα να εργάζονται σε αυτό.
Δικηγορικό Γραφείο «ΝΤΟΥΜΑΤΣΑΣ | ΓΕΩΡΓΟΥΛΑΣ & Συνεργάτες», Πανεπιστημίου 42, Τ.Κ. 106 79 Αθήνα, Τηλ. 210 3631640, 210 3641468, email: contact@nglawservices.gr, website: www.nglawservices.gr