του ΚΩΣΤΑ ΚΑΤΙΚΟΥ
Πληρωμές-εξπρές στα εφάπαξ έρχονται από τα Ταμεία Πρόνοιας με τη χορήγηση προκαταβολής ίσης με το 50% του μέσου όρου του βοηθήματος που καταβάλλει ο κάθε φορέας.
Οι προκαταβολές θα χορηγούνται μέσα στο τρίμηνο από την υποβολή της σχετικής αίτησης και σε κάθε περίπτωση το συντομότερο μόλις βγει η συνταξιοδοτική απόφαση.
Εν όψει της επίσπευσης των πληρωμών, ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής αποκαλύπτει σήμερα τη λίστα με τα εφάπαξ που πληρώνουν 31 ταμεία και τις αντίστοιχες προκαταβολές που έρχονται για δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους.
Τα ποσά
Ενδεικτικά το μέσο πληρωτέο εφάπαξ ανέρχεται:
* Για τους δημοσίους υπαλλήλους σε 23.520 ευρώ.
* Για τους υπαλλήλους των Δήμων σε 25.000 ευρώ.
* Για το προσωπικό της ΔΕΗ σε 39.711 ευρώ.
* Για τον ΟΣΕ σε 63.083 ευρώ (που είναι και το υψηλότερο στη λίστα).
* Για τους δικηγόρους σε 11.458 ευρώ.
* Για τους υπαλλήλους του ΟΤΕ σε 44.242 ευρώ.
* Για τους υπαλλήλους που προέρχονται από την Εμπορική Τράπεζα σε 32.070 ευρώ.
* Για τους τραπεζικούς της πρώην Ιονικής Τράπεζας σε 40.776 ευρώ.
* Για τους υπαλλήλους του ΙΚΑ σε 25.695 ευρώ.
* Για τους υπαλλήλους της ΕΡΤ σε 39.251 ευρώ.
* Για τους δικαστικούς επιμελητές σε 39.599 ευρώ.
* Για τους συμβολαιογράφους σε 31.482 ευρώ.
Ιδιωτικός τομέας
Υπάρχουν και ταμεία του ιδιωτικού τομέα που παρά τις μειώσεις που έγιναν δίνουν ένα σχετικά αξιοπρεπές εφάπαξ. Για παράδειγμα:
* Οι εφημεριδοπώλες και υπάλληλοι πρακτορείων Τύπου έχουν μέσο εφάπαξ 44.714 ευρώ.
* Στον ΟΛΠ οι υπάλληλοι έχουν κατά μέσο όρο 34.766 ευρώ εφάπαξ.
* Το προσωπικό στις Ιπποδρομίες παίρνει μέσο εφάπαξ 21.564 ευρώ.
* Οι ξενοδοχοϋπάλληλοι έχουν μέσο όρο εφάπαξ 15.674 ευρώ με 20ετία.
Στον αντίποδα τα μικρότερα εφάπαξ πληρώνουν τα παρακάτω Ταμεία Πρόνοιας:
* Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού με μέσο εφάπαξ 8.302 ευρώ και 5.162 ευρώ για τα κατώτερα πληρώματα.
* Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου 7.580 ευρώ.
* Υγειονομικών (γιατροί, φαρμακοποιοί) με μέσο εφάπαξ 2.000 ευρώ.
* Μηχανικών με μέσο εφάπαξ 6.739 ευρώ.
* ΝΑΤ με μέσο ποσό εφάπαξ στα 5.955 ευρώ.
* Τσιμέντων με εφάπαξ στα 2.906 ευρώ κατά μέσο όρο.
* Εμποροϋπαλλήλων με μέσο εφάπαξ στα 2.840 ευρώ.
* Λιπασμάτων με εφάπαξ στα 7.578 ευρώ.
Επίσπευση
Το μεγάλο στοίχημα ως τώρα που ήταν να πληρωθούν τα «ληξιπρόθεσμα» εφάπαξ, δηλαδή αυτά που καθυστερούν πάνω από τρεις μήνες, φαίνεται πως κερδίζεται χάρη στις συντονισμένες κινήσεις του ΕΤΕΑΕΠ που πέτυχε με τον αρμόδιο υποδιοικητή του (και νυν υποδιοικητή του e-ΕΦΚΑ) Νώντα Ατσαβέ να μηδενιστούν οι καθυστερήσεις απονομών εφάπαξ στο Δημόσιο και να πληρώνονται οι συνταξιούχοι μέσα στο τρίμηνο από την ημερομηνία παραλαβής της συνταξιοδοτικής τους απόφασης (οριστική κύρια σύνταξη).
Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές που άλλοτε χρόνιζαν και η λίστα αναμονής μεγάλωνε μήνα με τον μήνα έχουν μειωθεί και σε αρκετά Ταμεία του ιδιωτικού τομέα, ενώ στα Ταμεία των ΔΕΚΟ αν και με συντόμευση πληρωμών, το πρόβλημα καθυστερήσεων πέραν του τριμήνου παραμένει και εκεί θα αντιμετωπιστεί με τη ρύθμιση για την προκαταβολή του εφάπαξ που δρομολογείται από ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής:
*Στα Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου υπάρχουν 755 απλήρωτα εφάπαξ με καθυστέρηση κάτω των τριών μηνών, ενώ οι υποχρεώσεις που ξεπερνούσαν τους τρεις μήνες έχουν μηδενιστεί. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι καθυστερήσεις ενδέχεται να επανέλθουν από το στοκ των περίπου 22.000 οριστικών συντάξεων που εκκρεμούν στο Δημόσιο. Με το που θα αρχίσει να αυξάνεται ο ρυθμός απονομών στις εκκρεμείς συντάξεις θα αυξηθεί και ο αριθμός των εφάπαξ που θα μπουν σε λίστα αναμονής. Αυτό το διάστημα πάντως πληρώνονται εφάπαξ για αποφάσεις συνταξιοδότησης που παρελήφθησαν μέχρι τον Ιούνιο του 2020.
*Στα Ταμεία Πρόνοιας των ΔΕΚΟ, του ιδιωτικού τομέα και των επιστημόνων (ΕΤΑΑ) οι καθυστερήσεις πέραν του τριμήνου, δηλαδή οι ληξιπρόθεσμες ανεξόφλητες υποχρεώσεις, μειώθηκαν στα 4.700 εφάπαξ ενώ 1.881 εφάπαξ είναι σε καθυστέρηση έως 3 μηνών.
*Στο ΝΑΤ υπάρχει ένα στοκ από 4.959 απλήρωτα εφάπαξ πέραν του τριμήνου, σε σύνολο 5.499 εφάπαξ που καθυστερούν.
Προϋποθέσεις και ποσά
Για τα χρωστούμενα εφάπαξ που περνούν το τρίμηνο σχεδιάζεται να προχωρήσει άμεσα η ρύθμιση-ανάσα για προκαταβολή των ποσών στο 50%.
Βασική προϋπόθεση θα είναι να έχει βγει η κύρια οριστική σύνταξη και να υπάρχει 20ετής ασφάλιση για κλάδο εφάπαξ.
Τα πρώτα Ταμεία απ΄ όπου θα ξεκινήσουν οι προκαταβολές των εφάπαξ είναι των ΔΕΚΟ που όπως φαίνεται στον πίνακα που αποκαλύπτει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, πληρώνουν παρά τις μειώσεις που έγιναν στο παρελθόν τα υψηλότερα ποσά, μαζί με ορισμένα Ταμεία Πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα. Οι προϋποθέσεις χορήγησης της προκαταβολής του εφάπαξ είναι:
α) η έκδοση οριστικής απόφασης κύριας σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας
β) η πάροδος 3 μηνών από την υποβολή αίτησης για τη χορήγηση του εφάπαξ
γ) η πραγματοποίηση ελάχιστου χρόνου ασφάλισης 20 ετών αυτοτελώς σε φορέα απονομής εφάπαξ.
Για ασφαλισμένους του ΝΑΤ η προκαταβολή μπορεί να χορηγείται χωρίς να συντρέχει 20ετής ασφάλιση. Αυτό γίνεται για να βγαίνουν πιο γρήγορα οι αποφάσεις και να παίρνουν προκαταβολή και όσοι έχουν λιγότερα από 20 έτη πληρωμής εισφορών για εφάπαξ.
Το ύψος της προκαταβολής εξετάζεται να είναι το 50% του μέσου όρου εφάπαξ που καταβάλλει κάθε ταμείο.
Σε πρώτη φάση οι προκαταβολές θα δίδονται για τα εφάπαξ των Ταμείων Πρόνοιας των ΔΕΚΟ και άλλων μικρότερων φορέων που έχουν όμως μεγάλες καθυστερήσεις (π.χ. ΝΑΤ).
Το εφάπαξ που θα παίρνουν οι συνταξιούχοι (μετά την οριστική σύνταξη) θα είναι ίσο με το 50% του μέσου ποσού εφάπαξ κάθε Ταμείου.
Για τα Ταμεία Πρόνοιας των ΔΕΚΟ για παράδειγμα το εφάπαξ με προκαταβολή 50% θα είναι:
* Του ΟΤΕ στα 22.121 ευρώ.
* Του ΟΣΕ στα 31.500 ευρώ.
* Της ΕΡΤ στα 19.600 ευρώ.
* Της ΔΕΗ στα 19.800 ευρώ.
Στο Δημόσιο που θα αρχίσει να πληρώνει προκαταβολή του εφάπαξ όταν βγουν από το στοκ οι περίπου 22.000 εκκρεμείς συντάξεις, οι συνταξιούχοι θα παίρνουν εντός τριμήνου μετά τη σύνταξη το μισό βοήθημα, δηλαδή περίπου 11.000 ευρώ. Το ίδιο ποσοστό (50%) θα ισχύσει και σε άλλα ταμεία.
Με τη θέσπιση της προκαταβολής ο ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ θα «πετύχουν» να μειώσουν έως και να μηδενίσουν τις όποιες νέες καθυστερήσεις δημιουργούνται πέραν του τριμήνου. Το κρίσιμο είναι αν οι συνταξιούχοι θα παίρνουν την εξόφληση σύντομα (π.χ. σε ένα εξάμηνο από την προκαταβολή) ή αν θα χρειαστεί να μείνουν με το μισό εφάπαξ για πολύ μεγαλύτερο διάστημα.
Σημειώνεται ότι με πρόσφατη εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας δίδεται η δυνατότητα να βγαίνει η απόφαση για το εφάπαξ ταυτόχρονα με την απόφαση της οριστικής σύνταξης. Με τη διάταξη αυτή (που θα μπει σε εφαρμογή με την πλήρη συγχώνευση των υπηρεσιών κύριας σύνταξης, επικουρικής και εφάπαξ στον ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ) οι χρόνοι πληρωμών θα μειωθούν σημαντικά για όλα τα Ταμεία.