της Χριστίνας Κοψίνη
Εξώδικο προς τον πρωθυπουργό και την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων απέστειλε ο νομικός Γ. Χανιώτης που εκπροσωπεί μεγάλο μέρος από τους 16.000 συνταξιούχους της Εθνικής Τράπεζας στο σκάνδαλο του Λογαριασμού Επικούρησης της ΕΤΕ, που είναι γνωστός με το εν συντομία όνομά του ΛΕΠΕΤΕ.
Με το εξώδικο, το οποίο κοινοποιείται και στη διοίκηση της Εθνικής, καλείται η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να απέχει από οποιαδήποτε ενέργεια που «σκοπό ή αποτέλεσμα μπορεί να έχει την αθέμιτη κρατική παρέμβαση σε εκκρεμή ιδιωτική δικαστική διαφορά». Σε διαφορετική περίπτωση «οιαδήποτε τυχόν κυβερνητική εμπλοκή θα είναι αθέμιτη, παράνομη και κυρίως αντισυνταγματική παρέμβασή σας στη Δικαιοσύνη, καθώς και σε επίπεδο αθεμίτου ανταγωνισμού μεταξύ συστημικών τραπεζών του ευρωσυστήματος».
Με το ίδιο εξώδικο ο νομικός των συνταξιούχων της ΕΤΕ υπενθυμίζει ότι για το σκάνδαλο ΛΕΠΕΤΕ έχει ήδη παραγγελθεί στον εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών η άσκηση ποινικής δίωξης κατά του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της ΕΤΕ για το αδίκημα της κακουργηματικής απιστίας κατά συναυτουργία, αναφορικά με την κακοδιαχείριση του Λογαριασμού.
Μάλιστα στο εξώδικο επισυνάπτεται η απάντηση του μέχρι πρότινος επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Π. Μοσκοβισί, στον οποίο έχει γνωστοποιηθεί η υπόθεση. Ο πρώην επίτροπος στην απαντητική επιστολή του από τον περασμένο Μάρτιο αναφέρει ότι η διμερής σχέση ανάμεσα στην Τράπεζα και τους υπαλλήλους της είναι μεν ιδιωτικού δικαίου, ωστόσο, η Ε.Ε. έχει ζητήσει διευκρινίσεις από τις ελληνικές αρχές για τη νομική υπόσταση του ΛΕΠΕΤΕ και στη βάση της απάντησης που θα πάρει επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί.
Το εξώδικο δεν αποσκοπεί στον εντυπωσιασμό. Ενώ η υπόθεση εκκρεμεί και στον εισαγγελέα Διαφθοράς, η διαχειριστική επιτροπή του ΛΕΠΕΤΕ, του οποίου πρόεδρος είναι ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Π. Μυλωνάς, συζητεί με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας τη σύνταξη ρύθμισης η οποία θα καταργεί τη μεταβατική υπαγωγή των συνταξιούχων της ΕΤΕ στο μεγάλο επικουρικό, ΕΤΕΑΕΠ. Η προώθηση της νομοθετικής ρύθμισης φαίνεται μάλιστα ότι γίνεται στο φόντο της προγραμματισμένης δίκης που θα γίνει στον Αρειο Πάγο στις 17 Δεκεμβρίου, οπότε αναμένεται να κριθεί τελεσίδικα η υπόθεση.
Πληροφορίες επιμένουν ότι η κυβέρνηση, προδικάζοντας την απόφαση του Αρείου Πάγου –στον οποίο προσέφυγε η ΕΤΕ, παραιτούμενη από το δικαίωμα έφεσης για πρωτόδικες αποφάσεις που στο μεταξύ τελεσιδίκησαν– προτίθεται να νομοθετήσει και μάλιστα μέχρι το τέλος του χρόνου. Και αυτό, παρότι και στο Συμβούλιο της Επικρατείας εκκρεμεί απόφαση, συνδεδεμένη, όμως, με την αναμενόμενη απόφαση του Αρείου Πάγου.
Τι είναι ο ΛΕΠΕΤΕ και γιατί μυρίζει... σκάνδαλο
O ΛΕΠΕΤΕ, όπως έχουν αποφανθεί και πρωτόδικες αποφάσεις δικαστηρίων στα οποία έχουν ήδη δικαιωθεί 3.566 συνταξιούχοι εκπροσωπούμενοι από διαφορετικά νομικά γραφεία, είναι ένας λογαριασμός καθορισμένων εγγυημένων παροχών, ο οποίος συστάθηκε το 1947 με απόφαση του Δ.Σ. της Τράπεζας. Η εργοδοτική παροχή σε αυτόν αποτελούσε και μισθολογική παροχή, «μια προσδοκία λήψης προσόδου κατά τη συνταξιοδότηση», και άρα αποτελούσε μέρος των ατομικών συμβάσεων εργασίας.
Αυτή ήταν η επίσημη ταυτότητα. Διότι, όπως απεδείχθη εκ των υστέρων, ο λογαριασμός αυτός από τον οποίο με όρους, ουσιαστικά ιδιωτικής συμφωνίας, οι συνταξιούχοι εξασφάλιζαν την επικούρησή τους, διέθετε όλα τα χαρακτηριστικά ενός γκρίζου ταμείου. Ως μη αυτοτελές νομικό πρόσωπο και ως ένας καταθετικός λογαριασμός που δεν έχει αναγνωρισμένη νομική οντότητα, ούτε νομική προσωπικότητα και ικανότητα διαδίκου, αμφισβητείται εύλογα η δυνατότητα να δανείζει και να δανείζεται, ή να αποτελεί προνομιακό πελάτη μετοχών της ΕΤΕ.
Και όμως, μέσω αυτού του λογαριασμού χρηματοδοτήθηκαν τα πανάκριβα προγράμματα εθελούσιων αποχωρήσεων πάνω από 7.000 εργαζομένων, από το 2000 έως και το 2017, ενώ χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές ως αγοραστής μετοχών της ΕΤΕ. Ο συνδυασμός της χρήσης του για μαζικά προγράμματα εξόδου από την ΕΤΕ με την ένταξη των νεοπροσλαμβανόμενων στο επικουρικό του ΙΚΑ, το ΕΤΕΑΜ, από την 1.1.2000, στερεί πόρους με αποτέλεσμα την πλήρη διατάραξη της ταμειακής του ισορροπίας.
Και όταν τον Δεκέμβριο του 2017 η Εθνική διακόπτει την καταβολή των μηνιαίων επικουρήσεων και σταματά τη χρηματοδότηση, κανείς δεν πιστεύει ότι μια παροχή που προέρχεται από τη συμφωνία με ένα από τα πιο αξιόπιστα πιστωτικά ιδρύματα, ακόμη και σε περίοδο μνημονίων, θα μπορούσε να θυμίζει το σκάνδαλο της «Ασπίς Πρόνοια», όταν εν μιά νυκτί ιδιωτικές συμφωνίες και λογαριασμοί εγγυημένων και καθορισμένων παροχών –όπως αντιστοίχως του ΛΕΠΕΤΕ– βρέθηκαν στον αέρα.
Βεβαίως, η ΕΤΕ δεν αποδέχεται ότι πρόκειται για Λογαριασμό, αλλά για ασφαλιστικό Ταμείο. Το οποίο μάλιστα έχει δανειοδοτήσει με μεγάλα ποσά από το 2008 έως το 2017. Μόνο που μένει να αποδειχθεί εάν αυτά τα συμφωνητικά συμβάσεων δανείων που επικαλείται είναι πραγματικές δανειακές συμβάσεις... με έναν λογαριασμό χωρίς νομική υπόσταση!
Το πρόβλημα εδώ δεν αφορά μόνο το κόστος των αναδρομικών που οφείλει να καταβάλει στους συμβαλλόμενους του λογαριασμού – συνταξιούχους της Τράπεζας. Αγγίζει και μια πολύ πιο ευαίσθητη χορδή, αυτήν της νομιμότητας των πράξεων προηγούμενων διοικήσεων της Εθνικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο εάν αποδείξει ότι δεν είναι λογαριασμός, αλλά ασφαλιστικό ταμείο, όπως διατείνεται, θα μπορέσει να νομιμοποιήσει χρηματιστηριακές συναλλαγές που επί χρόνια έκανε, διατηρώντας, μάλιστα, μερίδα επενδυτή.
Ποιος αγόραζε εξ ονόματος του «Ταμείου» ή «λογαριασμού» ΛΕΠΕΤΕ μετοχές της Εθνικής; Ο ίδιος ο ΛΕΠΕΤΕ ή ο εκδότης των μετοχών, δηλαδή η Εθνική; Και έπεται συνέχεια...